0
0
Cầm trên tay hai gói mẫu tóc của hai cô con gái sinh đôi, anh Mạnh là người tìm đến công nghệ gene để giải quyết nỗi lo về đứa con không giống mình. Đã 5 năm trôi qua, nhưng đến nay, bà Nguyễn Thị Ya, Giám đốc Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ Di truyền (CGAT), vẫn chưa quên trường hợp anh Mạnh (quê Thái Bình) yêu cầu xác minh danh tính là dòng máu huyết thống của tất cả con của mình.
Hãy cùng chúng tôi ersiculo.com để cập nhật tin tức mới nhất về công nghệ y học nhé !
Mục Lục
Anh Mạnh tìm đến Trung tâm phân tích ADN và sử dụng công nghệ gene
Đó là cuối năm 2016, mới đầu giờ sáng anh Mạnh đã có mặt ở Trung tâm phân tích ADN. Anh đưa cho nhân viên xét nghiệm hai gói giấy nhỏ với yêu cầu “xét nghiệm quan hệ cha con”. Hai mẫu tóc, một xoăn, một thẳng, anh chọn gói xét nghiệm nhanh trong vòng 3 giờ.
Anh cho biết mình có hai con gái sinh đôi, rất đẹp, bụ bẫm. Nhưng hai đứa khác nhau nhiều quá, một giống bố tóc thẳng, da trắng, bé còn lại da ngăm, tóc xoăn, không giống ai trong gia đình. Yêu thương con, nhưng trong lòng anh không khỏi dứt khỏi suy nghĩ nghi ngờ. Kết quả phân tích gene thể hiện chỉ một trong hai bé là con ruột của anh. Hai đứa con là kết quả của sinh đôi khác trứng.
Phân tích từ ADN
Từ hiện trường vụ án, những bằng chứng ADN này sẽ được chuyển đến những phòng thí nghiệm để bắt đầu tiến hành công việc phân tích ADN. Hãy cùng điểm qua những công nghệ phân tích thường được sử dụng.
Kỹ thuật Restriction fragment length polymorphism – RFLP (tạm dịch: phân tích đa hình chiều dài đoạn cắt giới hạn): là một trong những kỹ thuật đầu tiên được sử dụng trong việc phân tích ADN, nguyên lý cơ bản chủ yếu dựa trên việc phân tích chiều dài của các sợi ADN, bao gồm cả những cặp base được lặp đi lặp lại. Chiều dài của ADN trong bằng chứng thu thập sẽ được so sánh với một ADN mẫu. Và phương pháp này đòi hỏi mẫu chứng cứ phải hoàn toàn không bị nhiễm bẩn.
Kỹ thuật khảo sát STR (Short tandern repeat): tiến bộ lớn nhất của kỹ thuật này đó là việc đòi hỏi mẫu chứng cứ có kích thước nhỏ gọn hơn nhiều so với phương pháp trên. Mẫu ADN sẽ được khuyếch đại thông qua phương pháp PCR (polymerase chain reaction – tạm dịch: kỹ thuật khuyếch đại chuỗi). Một cách ngắn gọn, các kỹ thuật viên sẽ làm cho mẫu ADN ban đầu nhân lên theo đúng cách mà nó được nhân lên trong tự nhiên. Và sau đó, trình tự ADN này sẽ được so sánh với trình tự ADN mẫu, từ đó các nhà điều tra có thể nhận diện tên tội phạm.
Kỹ thuật viên đưa mẫu vào máy giải trình tự gene
Theo bà Nga, những trường hợp tìm đến công nghệ gene để xác minh huyết thống không kể hết. Như câu chuyện của ông Hải (Hà Nội) đã ngoài 50 tuổi từng mong muốn xác nhận 4 người con với những người tình của ông. Mục đích ông muốn biết chính xác ai là con mình để lập thừa kế tài sản khi về già. Kết quả, cả 4 mẫu xét nghiệm đều không có quan hệ cha con với ông Hải. Khi đó ông mới biết mình đã bị vô sinh, dù không rõ nguyên nhân.
Một trường hợp khác là anh Long (Hà Nội) còn khá trẻ, mới 27 tuổi. Anh đến trung tâm xét nghiệm ADN để xác minh huyết thống hai đứa trẻ; với hai người mẹ khác nhau. Cho ra kết quả “cả hai không phải con ruột anh”. Nhưng phân tích gene sâu hơn cho đáp án khác. Rằng anh bị bệnh Klinefelter – hội chứng rối loạn di truyền nam giới. Có 2 nhiễm sắc thể X và 1 nhiễm sắc thể Y, nên ảnh hưởng đến kết quả ADN.
Xét nghiệm huyết thống có thể thực hiện ở bất kỳ độ tuổi nào
Theo các chuyên gia, xét nghiệm huyết thống có thể thực hiện ở bất kỳ độ tuổi nào. Vì hệ gene của con người được thiết lập từ thời điểm thụ thai và thường không thay đổi. Thậm chí có thể lấy mẫu vật từ trẻ chưa sinh như nước ối có chứa các tế bào của thai nhi. Ngoài ra các mẫu máu, tế bào niêm mạc miệng, mẫu mô, móng tay; chân tóc, cuống rốn, xương, răng… đều có thể sử dụng để xét nghiệm ADN.
ADN là phân tử mang thông tin di truyền. Chứa chương trình quyết định các đặc tính cũng như hành vi (một cách gián tiếp) của mỗi người. Trong số các đặc tính mà ADN quy định. Có các đặc điểm cá nhân của mỗi người, được truyền từ bố mẹ.
Ý kiến của giám đốc trung tâm phân tích ADN và công nghệ di truyền
Ở Việt Nam, công nghệ gene hiện được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực. Từ phân tích di truyền đến giải mã gene vào nền y học chính xác. Các giải pháp giải trình tự gene giúp tầm soát, chẩn đoán. Dự phòng và điều trị chính xác ứng dụng trong sản, nhi, tâm thần, ung thư hay tiêu hóa, hô hấp…
GS.TS Lê Đình Lương, Chủ tịch Hội Di truyền học Việt Nam cho biết, không chỉ xác định huyết thống. Nếu tìm ra được bố mẹ mang gene bệnh thì có thể biết con cái sau này. Có khả năng mắc bệnh hay không, khả năng mắc là bao nhiêu phần trăm.
Theo bà Nga: “Muôn vẻ chuyện đời xung quanh câu chuyện xét nghiệm ADN. Vui buồn đều có. Nhiều cảnh đời, tình huống trớ trêu, nhiều sự thật khó tin, nhưng công nghệ thì chỉ có một sự thật, là sự chính xác”, bà Nga nói.
Trưởng Phòng thí nghiệm công nghệ Gene cho biết
TS. Hoàng Tấn Quảng, Trưởng Phòng thí nghiệm Công nghệ Gene, Viện Công nghệ sinh học, Đại học Huế cho biết, hiện nay lĩnh vực xét nghiệm huyết thống qua phân tích ADN, trình độ ở Việt Nam tương đương với thế giới. Có nghĩa, cùng là xét nghiệm đó, thực hiện ở Anh, Pháp, Mỹ hay ở Việt Nam, kết quả chính xác như nhau.
“Thế giới đã có các quy chuẩn chung về xét nghiệm gene để xác định huyết thống nên yêu cầu đối với các phòng xét nghiệm, phải đảm bảo về hóa chất, máy móc, trang thiết bị làm xét nghiệm… là cơ bản giống nhau”, TS Quảng nói và cho biết ở Việt Nam, công nghệ gene khá phát triển. Nhiều đơn vị đã triển khai ứng dụng vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, y tế, nâng cao chất lượng sống.
